در شماره گذشته به پیامی اشاره کردم که طی آن رییس فرهنگستان هنر ایران ، آقای محمدعلی معلم دامغانی خطاب به اهالی فرهنگ و هنر و مسئولان هشدار داده بود :

در این پیام گفته اند : به نام خدا ، قابل توجه اهالی فرهنگ و هنر و مقامات مسئول : بدینوسیله اعلام می کند که بیش از پانصد تابلو از آثار نقاشان ایرانی که با تطمیع تاثیرگذاری در مدیران و بعضی از کارمندان به بهانه نمایشگاه و غیره ، بدون شناسنامه و سند به خزانه فرهنگستان تحمیل شده است ، در اختیار این نهاد فرهنگی است . شرکت پارس آریان به سرپرستی آثای امین تفرشی مدعی مالکیت آن است که ادعاست و بایستی اثبات شود . عجالتاً مال ، مال الله است و متعلق به مردم و میهن اسلامی است . (من آنچه شرط بلاغ است) الحمدالله.

در واکنش به این پیام ، شرکت سرمایه گذاری پارس آریان اطلاعیه ای صادر و درصدد پاسخگویی به اعلام نظر رییس فرهنگستان هنر برآمده است . در این اطلاعیه گفته شده است : آقای معلم رییس فرهنگستان هنر روز چهارشنبه یازدهم مردادماه 1396 تحت عنوان «ادعا و افشاگری اطلاعات» مطالبی را در سایت های مختلف انتشار داده اند که مصداق بارز ادعای خلاف واقع و نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی است . برخلاف ادعای آقای معلم ، تابلوهای موجود در محل نمایشگاه فرهنگستان هنر متعلق به شرکت سرمایه گذاری پارس آریان – سهامی عام – بوده و همگی دارای قراردادهای خرید و مدارک مفاصاحساب مالی و شناسنامه هنری معتبر هستند و در مالکیت شرکت سرمایه گذاری پارس آریان هیچگونه خدشه ای وجود ندارد و کلیه حقوق مادی و معنوی آثار مزبور طی قراردادهای معتبر و رسمی از سوی هنرمندان و مالکان آثار (فروشندگان) به شرکت سرمایه گذاری پارس آریان منتقل گردیده است . اضافه می نماید از سال 1387 تاکنون شرکت سرمایه گذاری پارس آریان ، نمایشگاه فرهنگستان هنر را برای استقرار و نمایش عمومی آثار تجسمی متعلق به خود در چارچوب قراردادهای معتبر و رسمی با موسسه فرهنگی و هنری صبا (متعلق به فرهنگستان هنر) اجاره کرده و کلیه وجوه اجاره بهاء و خدمات نمایشگاهی متعلقه را که جمعاً تا پایان سال 1395 ، بالغ بر 000/000/495/11 ریال است به موسسه مزبور پرداخت نموده که اسناد و مدارک آن موجود است . با توجه به مراتب فوق ادعای «تحویل به خزانه فرهنگستان» بلاوجه است و کلیه تابلوها و آثار متعلق به شرکت سرمایه گذاری پارس آریان بوده و همانطور که اشاره شد تاکنون از این بابت ، درآمدی عاید فرهنگستان گردیده است . پیرو انقضای مدت آخرین قرارداد اجاره و ارائه خدمات نمایشگاهی ، زمانی که شرکت سرمایه گذاری پارس آریان در صدد تخلیه تماشاگه و خروج تابلوها و آثار خود بود ، آقای معلم مخالفت خود را اعلام کردند و متعاقباً از طریق اقداماتی خلاف شأن و قانون منجمله توهین و افترا و اینک اشاعه اکاذیب و تشویش اذهان عمومی از حق ورود و دسترسی شرکت پارس آریان به اموال خود ممانعت کرده و درصدد ضربه زدن به حسن شهرت و اعتبار یک شرکت خوشنام و معتبر است . طبق قوانین موجر نمی تواند مانع از انتقال اموال و تخلیه محل مورد اجاره و خدمات نمایشگاهی شوند و هم اینک نیز موضوع شکایت شرکت سرمایه گذاری پارس آریان در مراجع قضایی در حال پیگیری است .»

از متن پیام و پاسخ شرکت ، تقریباً می توان به کلیاتی از این واقعه رسید . برای اینکه بحث گسترده تر مطرح گردد ، توضیحات آقای محمدعلی معلم شنیدنی است . ایشان در گفتگو با خبرگزاری فارس می گویند : « آن اوایل که شرکت پارس آریان راه اندازی شد صد و سی اثر را در نمایشگاه موسسه فرهنگی و هنری صبا به معرض نمایش گذاشتند . اما بعد با پرداخت مبلغ اندکی تلقی اجاره کردند و هر زمان که می خواستند تابلو را می آورند و یا می بردند . این آمدن و رفتن وجهی ندارد و به نظر می رسد از نام فرهنگستان سوء استفاده می شود . آقای معلم ادامه می دهد : این همکاری در زمان ریاست بنده نشده است و در زمان مدیریت قبلی انجام گرفته است . چرا باید این تابلوها را بیاورند فرهنگستان ؟ چون نام فرهنگستان اعتبار می دهد و قیمت تابلوها هم افزایش پیدا می کند . در واقع این پدیده نانی است اما در نمای فرهنگی . رییس فرهنگستان هنر با تاکید بر این که دو نفر از کارمندان موسسه فرهنگی و هنری صبا با شرکت مذکور همکاری کرده اند و این یکی از شکایت های ماست ادامه داد : آثاری که طی دو سه نوبت خارج شد که مدارک آن موجود است ، پس از آگاهی از موضوع، وقتی نماینده آنها برای بردن بقیه آثار رجوع کردند ، از آنها طلب سند کردیم و گفتیم آثار در اینجا می ماند تا تکلیف آن مشخص شود . آقای معلم در این گفتگو افزوده اند : تابلوهای که وجود دارند هیچکدام کارشناسی نشده است و معلوم نیست کدام اصالت دارد و کدام ندارد ، مثلاً تابلوهای سهراب سپهری را آیا از خود او خریده اند؟ از خانواده اش خریده اند؟ حتی احتمال جعل یا سند سازی هم وجود دارد ! وی در پاسخ به این پرسش که چرا فرهنگستان برای بررسی اصالت آثار توسط کارشناسان پیشقدم نمی شود ، گفت : اول مالکیت آثار باید مشخص شود اگر قوه قضائیه خواست که در اختیار فرهنگستان قرار بگیرد ، آن زمان کارشناسی می شود اما الان باید «بیزینس من» ها پاسخگو باشند . ما موضوع را رسانه ای کردیم تا اگر قرار است احقاق حقی صورت گیرد ، پیگیری شود . علاوه بر خبری که منتشر کردیم این موضوع را به صورت خاص و مشروح به رییس سه قوه شرح داده ایم و تقاضا داریم برای احقاق حقوق هنرمندان و اعاده حیثیت از محیط هایی مانند فرهنگستان هنر اقدام کنند . آقای معلم در همین خصوص در گفتگویی با رسانه ها اعلام کرده بود که شرکت پارس آریان وابسته به بانک پاسارگاد مدعی این آثار است ولی هیچ مدرکی برای اثبات ادعای خود ندارد . وی همچنین از احتمال سرقتی بودن این آثار از دیگر موزه های کشور سخن گفت و افزود پانصد اثر در فرهنگستان هنر قرار دارد که با توجه به اطلاعاتی که ما از رسانه ها دریافت کرده ایم برخی از آثار تا سه میلیارد قیمت گذاری شده اند . آقای تفرشی ادعا می کنند که این آثار متعلق به ایشان است و این مکان را برای نگهداری اجاره کرده اند . حال این سوال مطرح می شود که این آثار گران قیمت را از کجا آورده اند ؟ پانصد اثر هنری ، آن هم در این روزگار از کجا آمده است ؟ ما در ایران خرید و فروش آثار هنری نداریم . آثار هنری در ایران اصلاً سند و شناسنامه ندارند . وی ادامه می دهد : بسیاری ادعا کرده اند که آثاری از فلان موزه سرقت شده است و حتی اسم بعضی از آدم ها را هم برده اند و از آن هم بدتر بعضی از شخصیت های هنری را متهم کرده اند که کارشناس این آثار برای فروش به غیر بوده اند.»

در شماره آینده مجدداً درباره این پرونده قضایی که به نحوی مرتبط و با حفظ آثار و میراث ملی است می پردازیم.

پژمان ضیاییان

منتشر شده در تاریخ 1396.07.24 در روزنامه خبر جنوب

بازگشت