هنر معاصر ایران - 01
" هنرمندان ایرانی در حال خلق کردن شماری از تفکر برانگیزترین و اندیشمندانه ترین آثار هنری جهان امروز ما بوده و هستند .
" هنرمندان ایرانی در حال خلق کردن شماری از تفکر برانگیزترین و اندیشمندانه ترین آثار هنری جهان امروز ما بوده و هستند .
در بحث پیرامون هنر معاصر ایران و در بخش نخست این سلسله مقالات ، تعاریفی از واژه های [هنر] و [معاصر] برگرفته از متن فراخوان گروه پژوهشی هنر ، فرهنگستان هنر بیان شد .
در بخش قبلی این مقاله نگاهی به زندگی کمال الملک (محمد غفاری) و تاثیر او بر هنر معاصر ایران شد و قرارا بود به آغاز کار اولین مدرسه هنری کشور بپردازیم.
برای آنکه خوانندگان ارجمند در جریان موضوعات مطرح شده در سه بخش پیشین این مقاله قرار گیرند اشاره می کنم که در اولین قسمت این نوشتار تعاریفی کلی از واژه های معاصر ، هنر نوگرا و هنر پست مدرن پیش کشیده شد و چند دیدگاه از صاحب نظران در این باره ارائه گردید.
در شماره چهارم این سلسله نوشتار ، بحث هنر معاصر ایران را در حوزه شعرآغاز کردیم و با نگاهی به رخدادهایِ اندیشه ایِ شاعران دوره مشروطیت تحولات این دوره را تا سالهای منتهی به کودتای رضا شاه و پس از آن را دنبال کردیم .
همانگونه که در نوشته پیشین اشاره شده ، مواجهات اقتصادی و فرهنگی ایران با غرب که از نیمه دوم سده نوزدهم میلادی آغاز شده بود ، به طور چشمگیری در حیات سنتی ایران تأثیر گذاری داشته است .
با توجه به اینکه تئاتر به معنی امروزی آن ، تا سده اخیر در شرق وجود نداشته است ، به احتمال قوی نخستین کسی که در آسیا به نمایش نامه نویسی پرداخته است ، میرزا فتح علی آخوند زاده است که در سال 1238 شمسی چندین نمایش نامه به زبان آذربایجانی نوشته است .
خوانندگان ارجمند این سلسله مقالات در جریان هستند که مجموعه مطالب با نگارش مقدماتی در خصوص تاریخچه هنر معاصر جهان آغاز شد و سپس از طریق مباحث مرتبط با رویدادهای هنر معاصر ایران پی گرفته شد . در این مسیر به نقش کمال الملک و مدرسه هنرهای مستظرفه اشاراتی گردید و آنگاه به موضوعات اصلی پرداخته شد .
در اولین بخش های سلسله نوشته های هنر معاصر ایران و پس از ارائه چند دیدگاه از استنباط هایی که صاحب نظران از دوران معاصر دارند ، به پژوهش معتبر آقای رویین پاکباز رسیدم که تحولات نقاشی و مجسمه سازی را به چهار دوره تقسیم کرده و اشاره نموده بود
در شماره قبل ، مرورِ موضوعِ نقاشی و مجسمه سازی تا دوران انقلاب اسلامی رسید . با وقوع انقلاب اسلامی دوره دیگری در تاریخ هنر معاصر ایران آغاز شد . در شرایط جدید با نفی موجودیت و کارکرد هنر رسمی ، بسیاری از کارگزاران و شماری از هنر مندان صحنه را ترک کردند .
در شماره دهم از سلسله مقالات مروری بر پژوهش های معاصر ایران مباحث پایانی نقاشی و مجسمه سازی را آوردم، آنگاه سپس به مقوله طراحی گرافیک معاصر ورود شد و با ذکر تأثیرات [تالبرگ] سوئدی و [سروری] ارمنی که به ایران مهاجرت کرده بودند ، نگاهی به تغییرات دیدگاه ها پس از جنگ جهانی دوم شد .
علاقه مندانی که این سلسله نوشتار را پیگیری می نمایند در خاطر دارند که شماره یازده این مرور ، موضوع طراحی گرافیک را به پایان برده و آن گاه مقدمه ای درباره عکاسی را آغاز کرد .
از بین افرادی که به طور جدی از حوادث انقلاب عکس گرفتند، می شود به بهمن جلالی، کاوه گلستان، رضا دقتی، کاوه کاظمی، علی کاوه و عباس عطار اشاره کرد. دو رویکرد متفاوت را می توان در عکاسی دوران انقلاب در بین عکاسان حرفهای ردیابی نمود.