و مطالبی درخصوص دلایل تاسیس و ساختار تشکیلاتی آن بنیاد بیان گردید و به دلیل حجم مطالب ، بخش پایانی تعاریف بنیاد ملی نخبگان به این شماره موکول شد و گفته آمد که طرح اولیه ایجاد این بنیاد در سال 1383 مطرح و پس از چندین جلسه در شورای عالی انقلاب اسلامی به سال 1384 مصوبه ای برای تشکیل بنیاد صادر می شود . از نظر این مصوبه ، نخبه به فرد برجسته و کارآمدی اطلاق می شود که اثرگذاری وی در تولید علم ، هنر و فناوری کشور محسوس باشد و هوش ، خلاقیت کارآفرینی و نوع فکر وی در راستای تولید دانش و نوآوری ، موجب سرعت بخشیدن به رشد و توسعه علمی و متوازن گشود گردد ، اینک ادامه مطالب را ارائه می نمایم.

بنیاد از طریق هیأت امناء ، رییس و شورای نخبگان اداره می شود . در ترکیب هیات امناء رییس جمهور ، معاون اول رییس جمهور ، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ، وزرای علوم / بهداشت و درمان / فرهنگ و ارشاد اسلامی / آموزش و پرورش و روسای سازمان مدیریت و برنامه ریزی / کمسیون آموزش و تحقیقات / نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها / جهاد دانشگاهی / دانشگاه آزاد اسلامی حضور دارند . این مجموعه افراد به عنوان اشخاص حقوقی و نه نفر از شخصیت های خبره و نخبه علمی به عنوان اعضای حقیقی [که دو نفر از آنها از علمای برجسته حوزه های علمیه و دو نفر از بانوان نخبه علمی کشور هستند]، شاکله هیات امناء را تشکیل می دهند . رییس بنیاد که معاون رییس جمهور نیز محسوب می شود بالاترین مقام اجرایی بنیاد است . قائم مقام رییس بنیاد از میان اعضای هیات علمی واجد شرایط انتخاب می شود .

در حال حاضر دکتر سورنا ستاری به عنوان معاون علمی و فناوری رییس جمهور ، رییس بنیاد ملی نخبگان کشور است . وی دارای درجه دکتری مهندسی مکانیک از دانشگاه صنعتی شریف و از افتخارات او دریافت نشان درجه یک علمی ، ثبت چندین اختراع و تالیف و نگارش چندین کتاب و مقاله علمی است .

در سال 1387 با حکم معاون علمی و فناوری رییس جمهور بنیاد نخبگان فارس به عنوان اولین دفتر استانی نخبگان آغاز به کار کرد . این بنیاد ابتدا در ساختمان دانشکده علوم فعالیت خود را شروع نمود و از سال 1389 به باغ مهرجوان (پارک سرمایه گذاری استان فارس) نقل مکان کرد . از افتخارات بنیاد نخبگان فارس می توان به راه اندازی واحد توانمندسازی نخبگان ، مرکز پژوهش و نخبه پروری و همچنین واحد تجاری سازی اختراعات در استان فارس اشاره کرد . رییس بنیاد نخبگان استان فارس دکتر حبیب شریف است که عضو هیات علمی دانشگاه شیراز و دارای مدرک تحصیلی دکترا در رشته ریاضی و مرتبه استادی می باشد.

پیش از این اشاره شد که شورای عالی انقلاب فرهنگی در تصمیمات و جلسات خود برای کشور تاکنون چهار فرهنگستان را پیش بینی و پس از تصویب اساسنامه ، فرصت فعالیت آنان را در جامعه ایجاد نموده است . این چهار فرهنگستان شامل : فرهنگستان زبان و ادب فارسی / فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران / فرهنگستان علوم پزشکی و فرهنگستان هنر هستند . ریاست عالیه تمامی فرهنگستان ها را رییس جمهوری بر عهده دارد و هر یک به طور مستقل با سازمانی جداگانه وظایف خود را انجام می دهند .

به لحاظ ضرورت های پیش آمده و لزوم ارائه ساختاری مستحکم در ابعاد اجرایی و علمی در سال های 1374 و 1379 شورای عالی انقلاب فرهنگی اصلاحات و تجدید نظرهایی در امور فرهگستان ها ایجاد کرد و تفاوت هایی در اساسنامه ها به وجود آورد.

تفاوت تغییرات در اساسنامه ها ، تصویب هیات امنای مشترک فرهنگستان ها و تشکیل دبیرخانه ای است که در مسائل اجرایی و وجوه مشترک فرهنگستان ها نظارت و هماهنگی های لازم را در نظر گرفته و اعمال می نماید . با ایجاد و به کارگیری شیوه جدید ، بسیاری از مشکلات اجرایی و اداری فرهنگستان های کشور که پیش از این مسیرهای مختلفی را طی می کرد در بستر مشخصی قرار گرفته و در مرتفع سازی موضوع راهگشا بوده است .

قصه نگارنده این است که پس از مروری بر تشکیلات سازمانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی که در شماره های چهارم و پنجم به آن اشاره رفت پرداختم در این شماره نگاهی گذرا به ساختار اجرایی و تشکیلاتی فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران داشته و بدان بپردازم.

از دیگر موسسات تشکیل شده توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی ، فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری ایران است . اساسنامه این سازمان پس از تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ هجدهم دی ماه سال 1366 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از همان تاریخ آغاز به کار نمود . هدف اولیه و اصلی تاسیس این فرهنگستان نیل به استقلال علمی پزشکی کشور / دستیابی به آخرین یافته ها و نوآوری در عرصه دانش پزشکی از طریق
فعالیت های جمعی و جذب حمایت از دانشمندان و محققان برجسته و تشویق آنان / کمک به دستیابی جامعه و آحاد مردم به بالاترین سطح سلامت همه جانبه با رویکرد اعتلای اخلاق پزشکی ، فرهنگ بومی، عدالت در سلامت / محوریت انسان سالم در پیشرفت و توسعه ، تکریم و الگوسازی ، بنیان های اسلامی و فرهنگ سازی مناسب / صیانت از میراث فرهنگی و تمدن اسلامی و ایرانی در عرصه علوم سلامت / رشد گسترش دانش های فلسفه و حکمت ، اخلاق وفقه اسلامی در حوزه سلامت پزشکی و مشاوره ، نظریه پردازی و آینده نگری در همه زمینه های سلامت ، تعریف شده است .

در اساسنامه این فرهنگستان بیست و دو بند پیرامون وظایف فرهنگستان آمده است . ارکان تشکیل دهنده فرهنگستان شامل رییس جمهور ، هیات امنا ، مجمع عمومی ، رییس فرهنگستان ، شورای علمی ، دبیر و معاون علمی است . در ترکیب اعضاء هیات امناء ، معاون اول رییس جمهور / وزرای علوم تحقیقات و فناوری ، بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، فرهنگ و ارشاد اسلامی / دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی / معاون علمی و فناوری رییس جمهور / رییس بنیاد ملی نخبگان / روسای فرهنگستان ها / دو نفر از دانشمندان و صاحب نظران حوزه علوم پزشکی / یک نفر از شخصیت های حوزوی آشنا به فقه و اخلاق پزشکی حضور دارند . اعضای پیوسته فرهنگستان حداکثر 50 نفر هستند . افراد برای عضویت در فرهنگستان با معرفی و تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی ، انتخاب می شوند و شرایط آن برای اعضای پیوسته و وابسته ایرانی بودن و التزام عملی به قانون اساسی ، اصل ولایت فقیه و رعایت قوانین و موازین جمهوری اسلامی است . این افراد باید حداقل دارای درجه دانشیاری باشند . در حال حاضر فرهنگستان علوم پزشکی دارای 32 عضو پیوسته و 30 عضو وابسته است . بهادر اعلمی هرندی ، فرشته معتمدی ، حسن عارفی ، ابوالحسن ندیم ، مسلم بهادری ، سید علی ملک حسینی ، عباسقلی دانشور ، رضا نفیسی ، منوچهر دوایی ، علی نوبخت حقیقی ، کمال الدین دهشیری ، فرخ سعیدی ، حسن فرسام ، عباس شفیعی ، ایرج فاضل ، کریم واعظ زاده ، رضا قریب ، علی اکبر ولایتی ، جمال گوشه ، کریم وصال ، علیرضا یلدا ، حسین میرشمسی، اسماعیل یزدی ، محمدرضا زالی ، محمدرضا محرری ، علی زرگری ، مینو محرز ، صادق مسرت ، بهروز برومند ، مسعود کنزی ، داریوش فرهود از جمله اعضای دائم فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران هستند .

پژمان ضیائیان

منتشر شده در روزنامه خبر جنوب 1394.4.4

بازگشت