بررسی خود را با نحوه انتخاب رییس فرهنگستان علوم پزشکی پی می گیریم.

رییس فرهنگستان از میان اعضای فرهنگستان به پیشنهاد رییس جمهور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم ایشان برای یک دوره چهارساله انتخاب می شود . تغییر رییس مزبور به علل مختلف از جمله فوت ، کناره گیری ، عزل و استعفا قبل از پایان دوره ، نیز مطابق همین شیوه خواهد بود . رییس فرهنگستان بالاترین مقام اجرایی و اداری فرهنگستان بوده و نمایندگی فرهنگستان را در برابر اشخاص حقیقی ، حقوقی و مراجع قضایی خواهد داشت. ریاست فرهنگستان از ابتدای کار و به مدت بیست سال با دکتر ایرج فاضل بود . فاضل فوق تخصص جراحی عروق و هم اکنون در دانشگاه شهید بهشتی به تدریس مشغول است. در سال 1388 با نامه رییس جمهور وقت ، دکتر سید علیرضا مرندی به جای دکتر فاضل رییس فرهنگستان علوم پزشکی شدند . دکتر مرندی متخصص کودکان و فوق تخصص نوزادان است . او نیز در دانشگاه شهید بهشتی مشغول تدریس در رشته کودکان و نوزادان است.

فرهنگستان در شاکله اداری و اجرایی خود دارای چند گروه علمی است که عبارتند از : گروه علوم بالینی / گروه علوم پایه پزشکی / گروه علوم پایه پیراپزشکی / گروه علوم دارویی / گروه علوم دندانپزشکی / گروه علوم بهداشتی و تغذیه / گروه طب اسلامی و طب سنتی / گروه مشورتی بانوان متخصص .

فرهنگستان موسسه ای با شخصیت حقوقی مستقل می باشد که به نهاد ریاست جمهوری وابسته است و اعتباراتی که برای فرهنگستان در بودجه سالانه کشور لحاظ می شود در ردیف اعتبارات نهاد ریاست جمهوری به صورت کمک منظور خواهد شد. فرهنگستان از لحاظ امور مالی و معاملاتی تابع مقرراتی خواهد بود که به پیشنهاد رییس فرهنگستان به تصویب هیات امنا می رسد.

اگر به یاد داشته باشید در شماره نخست مقالات انقلاب فرهنگی اشاره شد که شورای عالی انقلاب فرهنگی به فراخور و تناسب نیاز جامعه ، وضعیت فرهنگی کشور را به طور مستمر بررسی می کند . این بررسی و اصلاحات معمولاً به ایجاد ساختارهای جدید و نو می انجامد که نشان از خلاءهای موجود در حوزه تشکیلاتی و مدیریت فرهنگی کشور دارد . در این روند و در طول سال های سپری شده از انقلاب اسلامی ، پیشنهاد ایجاد و تاسیس موسسات ، شوراها ، نهادهای مختلفی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی برای جبران خلاءهای زمانی موجود ارائه و با طی شدن مراحل قانونی خود شکل اجرایی پیدا کرده و فعالیت خود را آغاز کردند . در شش شماره پیشین مقالات (انقلاب فرهنگی ) نگاهی در حد آشنایی اجمالی به چهار تشکیلات از زیرمجموعه سازمان های تاسیس شده توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی شد که عبارت بودند از : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها / فرهنگستان زبان و ادب فارسی / سازمان ملی نخبگان کشور/ فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران . از این شماره توجه خود را معطوف به یکی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی کرده و موضوعات مرتبط با آن را ذکر می کنم . این شورا ، شورای فرهنگ عمومی نام دارد که به دلیل حیطه عملکردی و وظایف آن ، اخبار ، اطلاعات و بیانیه های آن را به طور مستمر در رسانه ها شاهد هستیم .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و ضرورت انقلاب فرهنگی ، بر اساس فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال 1363 شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل گرفت . این شورا وظیفه خطیر ساماندهی به وضعیت دانشگاه ها را به عهده داشت . پس از آن موضوع رسیدگی به وضعیت فرهنگی جامعه در آن شورا مطرح و بر اساس نظر حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله) ریاست وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی ، مبنی بر توجه به فرهنگ عمومی مردم ، پیشنهاد تشکیل شورای فرهنگ عمومی مطرح شد و سرانجام در سال 1364 به منظور تعیین اهداف ، سیاست گذاری و هدایت فرهنگ عمومی کشور ، شورای فرهنگ عمومی با وظایف مشخص شکل گرفت و به طور رسمی از سال 1365 آغاز به کار کرد و تاکنون هشت دوره را پشت سرگذاشته و دوره هشتم آن با آغاز به کار دولت تدبیر و امید از مرداد 1392 شروع شده است . از سال 1364 تاکنون آیین نامه شورای فرهنگ عمومی بنا به ضرورت در سال های 1364 و 1372 و 1376 توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی اصلاح و بازنگری شده است.

در سطر نخست آخرین آیین نامه این شورا که به تاریخ 20/6/1376 در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب گردیده آمده است : «به منظور سیاست گذاری ، هدایت و نظارت فرهنگ عمومی کشور ، شورای فرهنگ عمومی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل می شود ». گرچه همواره بین صاحب نظرات درخصوص فرهنگ عمومی دیدگاه های متفاوتی طرح وبیان شده است ، به نظر می رسد با ملاحظه و مطالعه شرح وظایف و اهداف شورای فرهنگی عمومی بتوان حوزه عملکردی این شورا را تشخیص داد . ماده یک آیین نامه مصوب ، وظایف شورای فرهنگ عمومی را چنین تعریف کرده است :

بررسی کارشناسی درباره تجزیه و تحلیل شرایط و جریانات فرهنگی جهان و تبیین تاثیر کانون ها و ابزارهای مهم در این زمینه و اتخاذ تدابیر مناسب و گزارش تحلیلی جامع به شورای عالی انقلاب فرهنگی / بررسی و تحلیل شرایط و جریانات فرهنگی کشور و سنجش نظام ارزشی جامعه به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف فرهنگی و ارائه راه حل های مناسب / برنامه ریزی و هدایت فرهنگ عمومی به منظور تحقق اهداف و اجرای سیاست های فرهنگی کشور مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی / تهیه و تدوین طرح هایی برای هماهنگ کردن کوشش های فرهنگی ، هنری و تبلیغی در سازمان ها و مراکز رسمی فرهنگی هنری در جهت اعتلای فرهنگ و هنر و بهبود کیفیت آن ها و پیشنهاد طرح ها به شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز تهیه و پیشنهاد موضوعات و طرح هایی راجع به آن بخش از وظایف مربوط به شورای عالی انقلاب فرهنگی / فراهم کردن زمینه های کاری و هماهنگی دستگاه های دولتی در اجرای وظایف آنها راجع به گسترش ، ارتقا و تعمیق فرهنگ عمومی / بررسی آثار فرهنگی مترتب بر سیاست ها و اجرای طرح ها و برنامه های اقتصادی و اجتماعی به منظور اطمینان از هم سویی و عدم مغایرت آنها با اصول سیاست های فرهنگی کشور و ابلاغ نتیجه به دستگاه های اجرایی و نیز ارائه راه حل های اسلامی مورد نیاز / تصویب روش هایی اجرایی تشویق به منظور شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف آن / اظهار نظر نسبت به موضوعات ، طرح ها و گزارش هایی راجع به فرهنگ عمومی کشور ارجاعی از طرف مراجع ذی صلاحیت / پیشنهاد تحقیق در مسایل مهم فرهنگی کشور و همکاری با شورای پژوهش های گسترش و بهبود تبلیغات دینی و عمران و احیای مساجد و مجامع مذهبی.

 
پژمان ضیائیان

منتشر شده در روزنامه خبر جنوب 1394.4.20

بازگشت