توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی باز می گردیم و اشاره می کنم در مبحث فرهنگستان های کشور ، مطالبی درباره فرهنگستان زبان و ادب فارسی / فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران نگاشته شد .

اکنون در نظر دارم پیرامون فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران اطلاعاتی را ارائه کنم.

در سال 1377 شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه مورخ بیست و پنجم اسفندماه خود اساسنامه فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران را تصویب و به استناد بند 24 قانون اهداف و وظایف خود رای به تاسیس این فرهنگستان می دهد . در ماده یک اساسنامه هدف از تشکیل این فرهنگستان چنین ذکر شده است : به منظور پاسداری از میراث و هنر اسلامی و ملی و پیشنهاد سیاست ها ، راهبردها و دستیابی به آخرین یافته ها و نوآوری ها و نیز ارتقای فرهنگی اسلامی برای مقابله با تهدیدات فرهنگ مهاجم ، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران تشکیل می شود . این اساسنامه در ماده دو خود وظایف چندی را برای فرهنگستان پیش بینی کرده است که رئوس آن چنین است : پیشنهاد سیاستگذاری برای حفظ و توسعه هنر اسلامی ، ملی و محلی / همکاری با حوزه های علمیه و علمای دینی در شناخت زمینه های مبانی فقهی هنر / مطالعه و بهره گیری از نظریه های جدید هنر با تکیه بر مبانی ملی و اسلامی / حمایت و تشویق پژوهشهای بنیادی و پیگیری مطالعات و طرحهای هنری در سطح ملی / پیشنهاد سیاستگذاری در زمینه ارتباط جوامع هنری داخلی با جهان / پیشنهاد سیاستگذاری جهت گسترش نقد هنری و مباحث زیباشناختی / پیشنهاد تعیین شاخص های توسعه هنر / ارزیابی سالیانه شاخص های هنری در کشور / برپایی نشستهای سالیانه در زمینه های مختلف هنری / بررسی کاستی های نظام آموزشی کشور در زمینه های هنر و پیشنهاد به مراجع ذیربط / مطالعه ارتباط بین رشته ای پژوهش در زمینه هنر و سایر علوم / پیشنهاد رشته های دانشگاهی (میان رشته ای هنر) به مراجع ذیربط / حمایت از تالیف و ترجمه منابع هنری / تشکیل گروه های تخصصی / پیشنهاد ضوابط اعطای نشان هنر به مراکز ذیربط / اعطای جوایز به شخصیتهای برجسته در حوزه تحقیق ، ترجمه و آفرینش های هنری .

از نظر تشکیلات فرهنگستان را ریاست عالیه ، هیات امنا ، مجمع عمومی و رییس فرهنگستان اداره می کنند و در کنار آن ساختارهای اداری و مالی امور را سازماندهی می نمایند . رییس جمهور به عنوان ریاست عالیه در همه فرهنگستان ها مسئولیت دارد و همانگونه که قبلاً نیز اشاره شد در تمامی فرهنگستان ها یک هیات امنا حضور دارد که ترکیب آن شامل ، معاون اول رییس جمهور به عنوان رییس هیات امنا ، وزرای علوم تحقیقات و فناوری / بهداشت درمان و آموزش پزشکی / فرهنگ و ارشاد اسلامی / دو نفر از دانشمندان و صاحب نظران و روسای فرهنگستان عضویت دارند . مجمع عمومی فرهنگستان مرکب از کلیه اعضای پیوسته است که اعضای وابسته نیز می توانند بدون حق رای در آن شرکت کنند . ریاست مجمع عمومی را معمولاً رییس فرهنگستان بر عهده دارد.

تصویب سیاست ها و برنامه های علمی فرهنگستان / تصویب نظامنامه نحوه اجرای فعالیت های فرهنگستان / انتخاب هنرمندان معرفی شده از سوی شورای تخصصی برای دریافت پاداش ، جایزه ، هزینه تحصیلی ، مدال هنر ، نشان و فرصت های مطالعاتی / تصویب عضویت اعضای پیوسته ، وابسته و افتخاری از جمله وظایف مجمع عمومی است .

افراد پیشنهادی برای عضویت در فرهنگستان با معرفی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا خود فرهنگستان مربوط و بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب انتخاب می شود . اعضای پیوسته باید ایرانی و ملتزم به رعایت قوانین جمهوری اسلامی ایران باشند . همچنین این اعضاء باید حداقل دارای درجه دانشیاری و یا از هنرمندان برجسته باشند . عضویت خبرگان بدون مدرک و هنرمندان در صورتی که درجه هنری ایشان طبق مقررات مربوطه معادل موارد فوق ارزیابی شده باشد ، بلامانع است . هنرمندان و پژوهشگران هنری برجسته بین المللی می توانند به عضویت افتخاری فرهنگستان پذیرفته شوند . این هنرمندان وظیفه ای در فرهنگستان نخواهند داشت و انتخاب ایشان به احترام مقام علمی آنان خواهد بود.

فرهنگستان هنر ، سی عضو پیوسته از میان صاحب نظران و هنرمندان رشته های مختلف خواهد داشت که برای اولین بار بیست نفر به پیشنهاد شورای هنر و تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شده اند ، موارد بعدی و انتخاب ده نفر دیگر بر اساس مقررات اساسنامه عمل خواهد شد.

بر اساس آخرین اطلاعات دریافتی اعضای پیوسته فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران این افراد هستند : حبیب الله آیت الهی ، سید محمد احصایی ، جهانگیر الماسی ، غلامحسین امیرخانی ، سید محمد بهشتی شیرازی ، سید مهدی حسینی ، سید محمدرضا حسینی بهشتی ، محمدعلی رجبی ، مجتبی رحمان دوست ، سید جلال شباهنگی ، حبیب الله صادقی ، منوچهر طیاب ، محمود عزیزی ، محمود فرشچیان ، شاهین فرهت ، مهدی کلهر ، عبدا لمجید کیانی ، محمدعلی کی نژاد ، مصطفی گودرزی ، علی لاریجانی ، مجید مجیدی ، علی اکبر مختار تجویدی ، علی منظری ، داریوش مهرجوئی و اعضای وابسته فرهنگستان مشتمل بر صداقت جباری ، جلیل رسولی ، فرهاد فخرالدینی ، مهرداد قیومی ، حسین کلا قیچی ، ایرج نعیمایی می باشند . ضمناً طاهر سالاخوف ، تورسون علی قوزی یف ، مرجان اشرف عینی ، نظام نورجان اف ، اعضای افتخاری فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران هستند.

به منظور بررسی دقیق برنامه ها و تصمیمات ، فرهنگستان هنر ساختاری با عنوان شورای تخصصی در شاکله خود دارد . وظایف و اختیارات شورای تخصصی بدین شرح است : بررسی سیاست ها ، برنامه های علمی فرهنگستان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی / تصویب و تدوین نظامنامه نحوه اجرای فعالیت های علمی فرهنگستان / تعیین وظایف گروه های تخصصی / بررسی و اظهارنظر در مورد طرح های پژوهشی و ارجاع آن به گروه های تخصصی ذیربط / تعیین اهم مسایل و موضوعات مورد تحقیق / تهیه و تدوین ضوابط مربوط به اعطای پاداش ، جوایز و مدال به افراد واجد شرایط / تعیین هنرمندانی که شرایط دریافت پاداش یا جایزه یا مدال یا فرصت مطالعاتی را دارند / بررسی و پیشنهاد ضوابط درخصوص ارتقای سطح علمی سمینارها ، کنگره ها ، کنفرانس های علمی در سطح ملی و بین المللی و ارزیابی آنها . رییس فرهنگستان از میان اعضای فرهنگستان به پیشنهاد رییس جمهور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم ایشان برای یک دوره چهارساله انتخاب می شود ، تغییر روسای مزبور به علل مختلف از جمله فوت ، کناره گیری ، عزل و استعفا قبل از پایان دوره ، نیز مطابق همین شیوه خواهد بود .

پژمان ضیائیان

منتشر شده در روزنامه خبر جنوب 1394.6.3

بازگشت