خود برای سال تحصیلی جدید با رسانه سخن می گفت ، اشاره به حضور نزدیک به چهارده میلیون نفر دانش آموز در کشور داشت . این مهم همواره به عنوان یکی از دغدغه های دولت بوده و تلاش دارد برای رشد و شکوفایی آینده کشور این قشر عظیم را مورد توجه و برنامه ریزی خود قرار دهد . پیش از انقلاب اسلامی نیز دانش آموزان در سیاست های فرهنگی حکومتی دارای جایگاه بوده و تشکیلاتی این امور را سازماندهی می کرد و بدیهی است پس از تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در مذاکرات و مباحث خود به این گروه از جامعه عطف توجه داشته و برنامه های وسیعی را برای آن تدارک کند که از جمله برآیندهای آن تشکیل سازمان دانش آموزی جمهوری اسلامی ایران است . مصوبه جلسه شماره 441 شورای عالی انقلاب فرهنگی که در تاریخ 21/3/1378 با امضاء رییس جمهور وقت ، ابلاغ شد ، حکایت از تشکیل سازمانی داشت که به امور دانش آموزان می پرداخت . در اساسنامه این سازمان و در ماده یک آن آمده است : به منظور اعتلای شخصیت دینی ، اخلاقی ، عقلانی ، عاطفی ، علمی و اجتماعی دانش آموزان و ایجاد زمینه مشارکت همه جانبه آنها در زمینه های اعتقادی ، فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی ، ورزشی و هنری ، سازمانی عمومی و غیردولتی با عنوان سازمان دانش آموزی جمهوری اسلامی ایران و با مقررات خاص تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش تشکیل می شود . برای این سازمان در ماده دو اهدافی به شرح آنچه خواهد آمد ، ذکر شده است : زمینه سازی تعلیم و تربیت اسلامی دانش آموزان در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی برای کسب فضایل اخلاقی و کمالات انسانی بر اساس تعالیم عالیه اسلام ناب محمدی (ص) / زمینه سازی برای بسط مشارکت فعال دانش آموزان در عرضه های مختلف انقلاب و کشور / برنامه ریزی برای استفاده مفید از اوقات فراغت دانش آموزان و آماده سازی آنان برای پذیرش مسئولیت های فردی و اجتماعی / ترویج الگوها و اسوه های انقلابی ، اسلامی و ملی در بین دانش آموزان / تقویت روحیه تعاون ، نیکوکاری ، نوع دوستی و کمک به دیگران و ترغیب به رعایت نظم و انضباط اجتماعی و روحیه قانون گرایی و احترام به قانون در جامعه / مشارکت در ارتباطات بین المللی دانش آموزان به ویژه دانش آموزان کشورهای اسلامی / ایجاد علاقه و ایمان به فرهنگ خودی ، خودباوری و توجه به شعار نه شرقی ، نه غربی .

در ماده سوم اساسنامه سازمان دانش آموزی ، اصول کلی حاکم بر سیاست ها ، فعالیت ها و برنامه های سازمان ذکر شده است که از این قرار است : اهتمام به حفظ اصول ارزش های اسلامی ، ملی و انقلاب اسلامی به ویژه پاسداری از حریم ولایت و قانون اساسی در شکل دادن و سازمان دهی فعالیت های مختلف دانش آموزان / پاسدارای از ارزشهای اخلاقی ، اسلامی و انسانی در کلیه شئون سازمان / تلاش برای تحت پوشش قرار دادن آحاد دانش آموزان و گروه های سنی کمتر از هجده سال / توجه به نیاز ، علاقه ، استعداد و قابلیت های اعضای تحت پوشش و تلاش برای رشد همه جانبه فردی و اجتماعی / مشارکت فعال اعضاء در همه عرضه های فعالیت سازمان / بهره برداری مناسب و درست از ظرفیت های موجود ملی اعم از فرهنگی ، آموزشی ، اجتماعی و اقتصادی جامعه / ایجاد زمینه های خود اتکایی در انجام ماموریت های سازمان اعم از انسانی و منابع مالی / حضور در کلیه عرضه های توسعه کشور اعم از فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی به منظور ارتقای توانمندی های فردی و اجتماعی دانش آموزان متناسب با مقتضیات سنی ، اجتماعی و محل جغرافیایی / عدم تمرکز در انجام وظایف محوله و تفویض اختیار به سطوح منطقه ای و آحاد نیروهای مرتبط با سازمان / ایجاد هویت ملی و اسلامی و تقویت روح جمعی و سازمان پذیری از طریق نشان ها و علایم / رعایت اصل هماهنگی های کلیه فعالیت ها و برنامه های تعلیم و تربیت عمومی کشور / تاکید بر انجام فعالیت ها به شیوه کارگروهی ، پویا و فعال / تداوم در برنامه ریزی ها و اجرای برنامه های ترتیبی / تاکید بر تعلیم مهارت ها و ایجاد روحیات و صفات مطلوب از طریق فعالیت های عملی .

در اساسنامه سازمان دانش آموزی ساختاری که مسئولیت اداره امور را داشته باشد از طریق ماده شش و تحت عنوان ارکان سازمان معلوم شده است . بر اساس مفاد این ماده ارکان سازمان شامل : هیات امناء ، شورای برنامه ریزی ، رییس سازمان و مجمع عمومی یا کنگره است . ترکیب اعضاء هیات امنا چنین است : وزیر آموزش و پرورش ، نماینده وزارت ورزش و جوانان ، دبیر شورای عالی جوانان ، فرمانده نیروی مقاومت بسیج یا نماینده او ، رییس اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان ، مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، چهارنفر از اعضای اصلی سازمان [دو نفر پسر و دو نفر دختر] به انتخاب مجمع عمومی ، دو نفر از میان همکاران افتخاری سازمان [یک نفر زن – یک نفر مرد] به انتخاب مجمع عمومی ، دو نفر از افراد مطلع و صاحب نظر در امور پرورشی نوجوانان و جوانان به انتخاب وزیر آموزش و پرورش ، دو نفر از معاونان آموزش و پرورش به انتخاب وزیر ، معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش . در این هیات وزیر به عنوان رییس هیات امنا و رییس سازمان دانش آموزی به عنوان دبیر هیات امناء فعالیت می نمایند . لازم به اشاره است رییس سازمان که مسئولیت اجرای برنامه ها و وظایف سازمان را عهده دار است ، بنا به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و تایید هیات امنا و با حکم وزیر برای مدت چهار سال منصوب و تحت نظارت معاونت پرورشی انجام وظیفه می نماید .

اعضای سازمان ، کلاً دانش آموزان می باشند ، البته سازمان می تواند از مربیان و معلمان به عنوان همکاران افتخاری استفاده نماید . وظایفی که بر عهده سازمان دانش آموزی قرار گرفته است در محدوده جلب مشارکت کلیه مخاطبان اصلی و اعضای وابسته و مردمی برای تحقق اهداف سازمان می باشد : اقدام لازم برای به عضویت درآوردن داوطلبانه دانش آموزان / برنامه ریزی برای فعالیت های پرورشی دانش آموزان در خارج از مدارس / پژوهش ، آموزش و مشاوره برای افزایش توانمندی های دانش آموزان عضو / سازماندهی و هماهنگی برای جلب حمایت های ملی و محلی / تامین منابع مورد نیاز سازمان از طریق جلب مشارکت های مردمی در کنار کمک های دولت /اجرای روش های تربیتی مناسب برای رشد اعتقادی و اخلاقی اعضاء / استفاده مفید و موثر از فضاهای پرورشی موجود در کشور و توسعه تجهیز فضاهای مناسب برای فعالیت سازمان / برنامه ریزی برای شناسایی ، جذب و آموزش مربیان واجد صلاحیت و داوطلب به منظور آماده سازی آنان برای اداره گروه های سازمان یافته دانش آموزی / برقراری ارتباط با مراکز فرهنگی ، علمی و نیز تشکل های مشابه در داخل و خارج از کشور برای تبادل اطلاعات و تجربیات و همکاری های مشترک از طریق مراجع مسئول / برگزاری گردهمایی ، همایش ، جشنواره ، اردو ، مسابقات فرهنگی و ورزشی ، کنگره ها و مجمع های گوناگون برای اعضاء / تشویق و ترغیب دانش آموزان عضو به فراگیری و استفاده از شیوه های تعاون در فعالیت های مختلف اقتصادی و اجتماعی در واحدهای آموزشی.

 پژمان ضیائیان

 منتشر شده در روزنامه خبر جنوب 1394.8.7

بازگشت