از جمله مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ، آیین نامه ای با عنوان (آیین نامه انضباطی دانشجویان دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی) است که در مردادماه سال شصت و پنج به تصویب رسیده است . پیش از این اشاره شد که هیات مرکزی گزینش استاد ، هیات مرکزی گزینش دانشجو از جمله موسسات

زیر مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و در پیوند با این هیات ها ، کمیته مرکزی انضباطی دانشجویان نیز دارای مصوبه و آیین نامه می گردد . در ماده یک این آیین نامه که با عنوان کلیات از آن نام برده شده ، آمده است : «دانشجو مکلف است در تمام مدت تحصیل ، کارآموزی ، کارورزی ، دستیاری ، بازدید علمی و نیز در خوابگاه و بخشهای شبانه روزی دانشگاه و در هر جا که به عنوان دانشجو حضور دارد ، آیین نامه انضباطی را رعایت نموده و عملی که خلاف شئون و حیثیات دانشجوی دانشگاه جمهوری اسلامی و ناقض این آیین نامه باشد ، انجام ندهد.» و اضافه می کند «منظور از دانشگاه در این آیین نامه کلیه موسسات آموزش عالی است که مدرک رسمی بالاتر از دیپلم صادر می کنند و منظور از دانشجو فردی است که در دانشگاه تحصیل می کند .» بر اساس مفاد این آیین نامه هر دانشگاه دارای کمیته انضباطی متشکل از پنج نفر هستند که اعضاء و ترتیبات آن در ماده دو ذکر گردیده است .

کمیته مرکزی انضباطی نیز شامل : یک نفر قاضی به انتخاب شورای عالی قضایی / معاون دانشجویی وزارت علوم / یک نفر از میان اعضای هیات علمی دانشگاه ها به انتخاب وزیر علوم / رییس کمیته انضباطی دانشگاه مربوطه می شوند . حدود اختیارات و وظایف کمیته انضباطی در ماده چهار تعریف شده است :
رسیدگی به جرایم عمومی دانشجویان (سرقت ، جعل و غیره) رسیدگی به تخلفات آموزشی و اداری (تقلب در جلسه امتحانات ، فرستادن شخص دیگری به جای خود در امتحان ، ارتکاب هر عملی که موجب اخلال یا وقفه در برنامه دانشگاه شود ) رسیدگی به تخلفات سیاسی و اخلاقی (دادن اطلاعات خلاف واقع در موضوعات دانشگاه ، توهین یا ایراد ضرب و جرح به دانشجویان ، استادان ، مسئولان و کارکنان دانشگاه ، عدم رعایت پوشش اسلامی ، توهین به شعائر اسلامی و ارتکاب اعمالی بر ضد نظام جمهوری اسلامی) مصادیق جرائمی است که در حدود اختیارات و وظایف کمیته انضباطی تعریف شده است .

کمیته انضباطی هر دانشگاه می تواند به عنوان تنبیه ، دانشجو را احضار و اخطار شفاهی دهد و یا تذکر کتبی دهد و آن را در پرونده دانشجو درج کند . توبیخ کتبی و درج در پرونده ، دادن نمره صفر در درس مورد امتحان، منع موقت از تحصیل حداکثر تا یک نیم سال تحصیلی  ، حدود اختیار کمیته انضباطی هر دانشگاه است. برخی تنبیهات باید در کمیته مرکزی طرح و درباره آن تصمیم گیری شود . تنبیهاتی که فقط با حکم کمیته مرکزی انضباطی در مورد دانشجو اعمال می شود شامل : منع موقت از تحصیل حداکثر تا سه نیم سال ، اخراج دانشجو از دانشگاه محل تحصیل ، محرومیت از تحصیل در کلیه دانشگاه های کشور . در همین ماده ذکر شده که چنانچه دانشجویی در جاها و مکان هایی که به عنوان دانشجو شرکت می کند مرتکب عملی شود که حسب قوانین کشوری مستوجب کیفر باشد کمیته انضباطی  به موازات تصمیم خود پرونده دانشجو را به مرجع قضایی نیز ارسال می کند و چنانچه دانشجویی در خارج از محوطه دانشگاه و بدون لحاظ شرایط دانشجویی مرتکب خلافی گردد و مستوجب کیفر باشد ، موضوع در پرونده او درج می شود و در مورد صلاحیت ادامه تحصیل وی حکم مراجع ذیصلاح برای دانشگاه لازم الاتباع است . دانشجو بر اساس شرایط ذکر شده در ماده شش آیین نامه می تواند به آرای صادره اعتراض کند و کمیته مرکزی پس از خواندن و یا شنیدن دفاعیات وی حکم قطعی را صادر می کند .

در بررسی دیگر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی به مصوبه ای می رسیم که در تاریخ چهاردهم دی ماه سال شصت و هفت تصویب و از آن با عنوان [موافقت با اصل تشکیل «سازمان مدارس غیر انتفاعی و مشارکت های مردمی» وابسته به وزارت آموزش و پرورش] ذکر شده است و در توضیح آن آمده : بنا به پیشنهاد وزیر محترم آموزش و پرورش مبنی بر اینکه به منظور ایجاد تشکیلاتی مناسب و کارآمد برای اجرای قانون تاسیس مدارس غیرانتفاعی و جذب و جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش ، سازمانی وابسته به آموزش و پرورش تشکیل شود که رییس آن در حد معاون وزیر آموزش و پرورش باشد . شورای عالی با اصل تشکیل این سازمان موافقت و مقرر نمود که رییس این سازمان را وزیر آموزش و پرورش جهت تایید به شورای عالی معرفی نماید . ضمناً مقرر گردید که اساسنامه ای برای این سازمان تدوین شود و اعضای شورای عالی اگر نظر خاصی در مورد اساسنامه این سازمان دارند ، به اطلاع شورای عالی برسانند . این اساسنامه به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

بررسی های بیشتر در این موضوع به این نتیجه می رسد که قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی در جلسه پنجم خرداد سال شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و ایراد شورای نگهبان بر ماده سه آن را در جلسه نوزدهم مهرماه همان سال مجمع تشخیص مصلحت نظام ، از تصویب گذشته است ، لذا ورود موضوع به شورای عالی انقلاب فرهنگی برای کسب مجوز ایجاد ساختار سازمانی برای آن بوده است . نخست وزیر وقت این قانون را برای اجرای سریع و پیشنهاد عاجل آیین نامه مواد 12 و 20 به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می کند . تعریفی که در ماده یک قانون آمده ، مدارس غیر انتفاعی را مدارسی می داند که از طریق مشارکت مردم ، مطابق اهداف و ضوابط و برنامه ها و دستورالعمل های عمومی وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت آن وزارتخانه تاسیس و اداره می شود . قانون آنگاه دو مبحث را ذکر می کند . در مبحث اول شرایط تاسیس و اداره مدارس غیر انتفاعی را بر می شمرد و در مبحث دوم ، نگاهی به برنامه های آموزشی و تربیتی و نظارت بر امور مدارس غیر انتفاعی دارد . بحث اول قانون ، دارای هشت ماده و چند تبصره است ، که طی این مواد به شرایط موسس و موسسان ، وظایف پیش بینی شده برای آنان ، شرایط مدیر واحد آموزشی ، منابع مالی مدارس و چگونگی ماموریت مستخدمین وزارتخانه به این قبیل مدارس اشاره می کند . مبحث دوم این قانون که شامل سیزده ماده و چند تبصره است به نکاتی از جمله کادر آموزشی ، مربیان امور تربیتی ، استقرار و محل مدارس ، تسهیلات ویژه برای افراد و اقشار خاص ، ثبت درآمدها ، شورای نظارت بر اجرای این قانون ، انحلال و اموال باقیمانده ، تسهیلات بانکی ، بیمه کارکنان می پردازد.

وزارت آموزش و پرورش در بهمن ماه سال شصت و هفت آیین نامه اجرایی این قانون را به هیات دولت ارائه می کند و هیات وزیران نیز در جلسه سیزدهم اسفندماه همان سال آیین نامه اجرایی قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی را تصویب و ابلاغ می کند . این قانون از زمان تصویب تاکنون دارای تغییراتی شکلی و ماهوی شده است که در شماره بعدی این سلسله مقالات به آن خواهم پرداخت.

پژمان ضاییان

منتشر شده در روزنامه خبر جنوب 1395.5.2

بازگشت